Obecność mikroplastiku w środowisku
Mikroplastik można znaleźć niemal wszędzie: w glebie, powietrzu, wodzie pitnej - zarówno tej z kranu, jak i butelkowanej - a także w żywności, takiej jak ryby, owoce morza, sól morska czy nawet owoce i warzywa. Szczególnie narażone na zanieczyszczenie są ekosystemy morskie, gdzie mikroplastik stanowi poważne zagrożenie dla organizmów wodnych.
Wpływ na organizm ludzki
Badania wskazują, że człowiek może spożywać nawet 5 gramów mikroplastiku tygodniowo, co odpowiada wadze karty kredytowej. Mikroplastik dostaje się do organizmu głównie poprzez spożycie zanieczyszczonej żywności i wody, a także przez wdychanie zanieczyszczonego powietrza. Obecność tych cząstek w organizmie może prowadzić do stanów zapalnych, stresu oksydacyjnego oraz zaburzeń hormonalnych. Ponadto, mikroplastik może przenosić toksyczne substancje, takie jak metale ciężkie czy bisfenol A, potęgując negatywny wpływ na ludzkie zdrowie.
Wpływ na środowisko
Mikroplastik wpływa nie tylko na organizmy żywe, ale także na procesy klimatyczne. Obecność tych cząstek w atmosferze może wpływać na formowanie się chmur, a tym samym na pogodę i klimat. W ekosystemach wodnych mikroplastik jest spożywany przez organizmy morskie, co prowadzi do zaburzeń w łańcuchu pokarmowym i może skutkować akumulacją toksyn w większych drapieżnikach, w tym w człowieku.
Ciekawostki i statystyki
• Szacuje się, że w oceanach znajduje się od 93 do 268 tysięcy ton mikroplastiku unoszącego się w toni wodnej.
• Mikroplastik wykryto nawet w najbardziej odległych zakątkach świata, takich jak Rów Mariański czy szczyty górskie.
• Najwięcej mikroplastiku w diecie człowieka pochodzi z wody pitnej, owoców morza i soli.
• Badania wykazały, że mikroplastik może przemieszczać się z wiatrem i trafiać do atmosfery. W rezultacie wykryto jego obecność w opadach deszczu, nawet w miejscach odległych od cywilizacji, takich jak Góry Skaliste w USA.
• Badania z 2022 roku po raz pierwszy wykazały obecność mikroplastiku w ludzkiej krwi. Stwierdzono, że około 80% próbek zawierało cząstki plastiku, co sugeruje, że mikroplastik może być transportowany przez nasz układ krążenia i akumulować się
w organach.
• Eksperymenty wykazały, że niektóre plastikowe torebki do herbaty uwalniają nawet 11 miliardów mikrocząstek plastiku do jednej filiżanki podczas parzenia. Zjawisko to dotyczy zwłaszcza torebek wykonanych z nylonu lub poliestru.
Jak ograniczyć narażenie na mikroplastik?
• Unikaj podgrzewania żywności w plastikowych pojemnikach, bowiem pod wpływem wysokiej temperatury mikroplastik może uwalniać się do jedzenia.
• Wybieraj kosmetyki bez mikroplastiku. Przed zakupem sprawdzaj skład produktów i unikaj tych zawierających składniki takie jak polietylen (PE) czy polipropylen (PP).
• Ogranicz spożycie produktów pakowanych w plastik. Wybieraj świeże produkty i przechowuj je w szklanych lub metalowych pojemnikach.
• Zwracaj uwagę na oznaczenia na opakowaniach. Używaj plastikowych pojemników zgodnie z zaleceniami producenta, zwłaszcza jeśli chodzi o podgrzewanie czy zamrażanie żywności.
Mikroplastik stał się nieodłącznym elementem naszego środowiska, a jego wpływ na zdrowie człowieka i ekosystemy jest przedmiotem intensywnych badań. Świadomość jego obecności i podejmowanie działań mających na celu ograniczenie ekspozycji, mogą pomóc w zmniejszeniu potencjalnych zagrożeń związanych z tym wszechobecnym zanieczyszczeniem.
